Beestjes…allemaal beestjes
Wie kent het liedje van Ronnie en de Ronnies niet? Welke beestjes zou hij hebben gezien? Misschien wel dezelfde als die wij soms aan boord aantreffen!
Wanneer je zoekt op Google, blijkt dat zeer veel zeilers een blog hebben geschreven over ongedierte en kakkerlakken aan boord. Iedereen krijgt hier dus vroeg of laat mee te maken!
Wat doe je nou als je ongewilde huisdieren hebt? Hoe komt het en hoe bestrijd je ze?
Kakkerlak Weetjes
Dit is het huisdier waarvan je je niet af moet vragen òf je ze krijgt maar wannéér. Een boot is namelijk een kakkerlakken hemel.
Er zijn wel 4690 soorten kakkerlakken maar in Nederland en Spanje/Canarische eilanden komen de Duitse- , Amerikaanse- en Oosterse kakkerlak voor. We vonden online zelfs een Surinaamse kakkerlak, maar die schijnt liever in de vrije natuur te leven en niet zozeer aan boord.
De kakkerlak is de 2 na snelste loper onder insecten, het zijn alleseters en ze kunnen wel 10 tot 40 dagen zonder eten. Zonder water/vocht lukt ze maar een dag of 10. Ook kunnen ze 30 minuten onder water leven….Ze overleven zelfs een week zonder kop: hoezo hardnekkig!
Deze nachtdieren komen alleen op Antarctica niet voor. In Ecuador leeft een lichtgevende variant en in China gaan de beestjes in de cosmetica.
Misschien wil je niet alles weten maar hier vind je nog wat meer excentrieke weetjes…
Fabeltjes
Ze verspreiden een geur bij doodtrappen die andere kakkies aantrekt.
– Ze verspreiden deze geur altijd maar juist niet bij het doodtrappen.
Als je op een kakkerlak trapt, leggen ze hun eitjes.
– Bij angst kan een vrouwtje haar ei-pakketje droppen maar als het scheurt, is er geen kans meer op overleven. Als het pakketje echter intact blijft (precies in het profiel van je slippers bijvoorbeeld😉), kunnen de eitjes zich wel nog ontwikkelen. Heel goed schoonmaken is dus noodzakelijk na elke gedode kakkerlak.
Kakkerlakken kunnen vliegen
– Ondanks het feit dat veel soorten kakkerlakken vleugels hebben, kunnen ze niet vliegen. Hun vleugels stellen hen in staat om korte afstanden te zweven en te fladderen maar ze lopen gewoon veel sneller dus daar ligt hun voorkeur. Toegeven dat wij deze fabel het moeilijkst te ontkrachten vinden: waar komen ze anders toch steeds vandaan?
Voortplanting
Na de paring maakt het vrouwtje eipakketjes aan met ongeveer 30-90 eitjes. In haar leven paart ze maar één keer, maar ze maakt direct ongeveer zeven of acht pakketjes aan. Die draagt ze bij zich tot de eitjes uitkomen en zet ze na 3 tot 5 weken op willekeurige plekken af.
Voorkomen is beter …
Een paar algemene tips zijn:
- Het schoonhouden van je keuken, maar ook droog houden. Ze kruipen graag onder natte doeken en zoeken vocht.
- Schoenen van het land af op de steiger/dinghy laten staan, afborstelen op afstand of bewaren in een afgesloten zak/emmer.
- In de vele zeilers blogs wordt aangeraden om papier van alle blikken te halen (leggen ze eitjes onder), tassen checken aan de onderkant en geen kartonnen dozen aan boord. Trays met bliķjes worden door ons overgepakt in nylon boodschappentassen.
- Groenten en fruit spoelen we altijd af. Azijn kan hierbij misschien helpen. Wetend hoe snel ze zijn, kun je dit het beste buiten doen.
Hier vind je nog een paar zaken waar ze niet van houden: altijd handig!
…maar genezen kan nodig zijn
En dan is er dus op onverklaarbare wijze toch zo’n linkmiegel binnengekomen. Er zijn tientallen sites met tips dus alles noemen is gekkenwerk.
De minst agressieve methodes zijn ‘vangen’ onder een natte dweil als lokaas (succes), spuiten met water en sop, lokken met een bak water en olie, of een glazen pot met koffiedik.
Persoonlijk kiezen wij voor de standaard kakkerlak vallen, pasta voor hoekjes en als navulling en we hebben van boorzuur een papje gemaakt en dit in een lege paracetamol strip gedaan. Zo heb je 10 mini valletjes. Het gif maakt ze onvruchtbaar en droogt ze uit. De spuitbussen tasten het zenuwstel aan.
Ondanks dat ze blijkbaar niet kunnen vliegen, houden wij wel de horren over de dekluiken. Er zijn er toch net een paar te veel naar binnen ‘gezweefd’.
Maar toch: onze spuitbus staat op grijp locatie. Als je een paar kakkerlakken in je boot hebt gehad begrijp je waarom. Ze duiken altijd hoekjes en gaatjes in en ze zijn zo ontzettend snel dat dit de enige remedie is. Vanaf de Canarische eilanden zijn deze bussen veel en gevarieerd te koop: die met een smal spuitstuk werken het prettigst.
Tot slot: Kakkerlakken zijn voor de mens onschadelijk maar kunnen wel bacteriën en ziektes overbrengen en zelfs astma veroorzaken. Ze worden in Nederland al snel geassocieerd met viezigheid, maar op de plekken waar wij met de boot komen horen ze gewoon bij het leven. Óók in zeer nette restaurants.
Onze kakkie-ervaringen
Op Tenerife in juni 2023 hebben we onze eerste in de kuip. Dat is ook de enige grote (7 cm) die we gehad hebben. Uiteindelijk na de hevige winden op La Gomera werden het er meer en ontdekten we ook een bron: onder in de kuip onder de rand van het motor afdekluik. Na deze eliminatie en regelmatige controle hebben we 1 à 2 keer per week een binnenvlieger. Deze zijn nooit groter dan 3 cm en gezien de snelheid van onze vrienden, hebben ze al uit de valletjes gesnoept. Overal staan vallen dus we vinden ook wel eens een dode kakkerlak.
Meel-beest Weetjes
Stofluis, houtluis, broodkevers, drugstore beetles, snuitkevers, meelwantsen, meeltorren, meelwormen, meelmotten, meelkever, meelmijt en weevils.
Als je nou denkt dat dit allemaal benamingen zijn voor een en hetzelfde beestje: mis. Dit zijn allemaal huisdieren die graag in meel en pasta ronddolen en sommigen vinden koek en chocolade óók erg lekker. Daar ligt dus mijn grens!
Stofluis/houtluis
Stofluis huist tussen grondstof en verpakkingsmateriaal en belandt zo in je meel. Boven de 20 graden (op een zeilreis ‘rondje-mooi-weer’ dus altijd) garantie voor veel eitjes van deze vrouwtjes. Mannetjes bestaan niet.
Broodkevers/drugstore beetles
Broodkevers zijn onze grootste voorraadaantasters en eten door plastic, papier en metaalfolie heen. Ze vervuilen je meel met uitwerpselen en de coconnen van vervelde larven. Per keer worden er 50-100 eitjes gelegd die na een maand uitkomen. Ze kunnen 8 dagen zonder voedsel dus net zo hardnekkig als kakkerlakken.
Snuitkevers/meelmijt
Meelmijt kan schimmels verspreiden en veroorzaken. Deze mijt houdt overigens ook van rijst.
Snuitkevers zijn groter en zien er anders uit.
Meeltorren/meelkever
Vrouwelijke meeltorren leggen per keer 400 (!!) eitjes die na 20- dagen uitkomen.
De larven die hieruit ontstaan noemen we meelwormen en ze leven graag in voedselvoorraden zoals graan….
Meelmotten
Op het land worden er door de meelmot eitjes gelegd op de aren. Deze worden niet allemaal vernietigd en zitten dus in het meel. Boven de 15 graden (dat is op deze reis vrij snel) komen ze uit.
Voorkomen is beter…
Zoals je ziet geldt ook voor dit huisdier: het is niet de vraag of je ze krijgt maar wanneer!
- Bewaar je meel en pasta in harde plastic potten of jerrycans. Hier eten ze in elk geval niet doorheen.
- Zo koel mogelijk bewaren is op onze boot in de bilge. In de kajuit kast staat de zon erop en je raadt het al…
- Thuis kun je meel 4-7 dagen invriezen waardoor eitjes en insecten gedood worden. Nog wel even door de zeef halen voor gebruik, maar dan haal je volgens mij ook vezels uit je tarwebloem.
- Laurierblaadjes erin helpt.
…maar genezen kan nodig zijn
Eigenlijk is er maar één remedie: weggooien! Buiten! Daarna je kasten heel goed schoonmaken.
Vooral snuitkevers houden niet van azijngeur. Ook alle potten, bakken en jerrycans goed reinigen voor gebruik en zeker na ‘besmetting’.
Onze meel-beesten ervaring
In onze onwetendheid hadden we een behoorlijke grote voorraad pasta aan boord. Tot er uit een kastje toch steeds van die zwarte kevertjes op onze schoot vielen. ‘Even checken’ werd een grote opruimactie. Ook doorboorde lasagnebladen en aangevreten pasta koos het ruime sop. Alles bij elkaar onze halve voorraad!
We hebben besmet meel weleens door de zeef gehaald. Van wat er achterblijft en toch nog door de mazen van de zeef gaat, wordt je toch een beetje misselijk.
Wij maken nu eerst op wat we hebben en leggen niet meer zo’n grote voorraad pasta aan. We zijn er intussen achter dat ze het overal ter wereld verkopen (check je verpakking in de winkel!) En daar zitten de kosten niet.
Vóór gebruik checken we alle inhoud ook eerst want je kunt het bijna niet voorkomen.
Zorg dus wel voor ‘reserve pakken’. Tot slot zoveel mogelijk in jerrycans om onderlinge besmetting te voorkomen.
Een huisdier aan boord? Wij denken dat er gezelligere opties zijn!
