Bliksems
Een weercursus van Henk Huizinga of niet, weer of geen weer: het kan ons allemaal gebeuren: je belandt in een weersituatie met onweer. Het dondert en bliksemt goed om je heen.
Dit wordt géén uiteenzetting over hoe je jouw schip daartegen moet beveiligen. Daar zijn al veel artikelen over geschreven en zover reikt mijn kennis en ervaring niet.
Dit Engelstalige artikel uit Yachting World geeft wel een duidelijke uitleg wat daar voor nodig is.
Een paar losse weetjes
- Als de bliksem ergens inslaat, springt er tot 10 gigajoule over van wolk naar de aarde: genoeg om 10 lampen van 60 watt een half jaar te laten branden. (bron: wibnet.nl)
- De kans dat je geraakt wordt door onweer is normaalgesproken 1 op de 2 miljoen. In de tropen is deze kans iets groter. (bron: Helgavanleur.nl)
- Daarnaast weten we dat onweer het hoogste punt opzoekt. Op zee is de kans vrij groot dat wij/jullie dat zijn met de zeilboot. Bliksem heeft echter eerder de neiging in te slaan op het vasteland dan op open zee. Dan zou het varend dicht bij de kust gevaarlijker zijn dan op open zee.
- Blijf tijdens een onweersbui zover mogelijk weg van metalen onderdelen (bron: zeilen.nl)
- De schok van een blikseminslag verplaatst zich bij voorkeur horizontaal. Als je toevallig net aan het zwemmen bent, is het beter om dieper te gaan zwemmen. Persoonlijk zou ik zorgen vóór de bui binnen te zijn….(bron: hln.be)
- Een inslag kan tot wel 10 meter van het inslagpunt schade veroorzaken en dat is nu nèt de aanleiding voor dit artikeltje.

Door deze nabije inslag kunnen werkende maar ook niet gekoppelde apparaten beschadigd raken. Grotere apparaten kun je beschermen door een kooi van Faraday te creëren en alle mogelijke metalen op je schip met elkaar te verbinden. Denk dan aan voetreling, stagen, mast, zee reling, preek- en hekstoel, motor en eventuele tanks.
Dit geeft geen 100% garantie, maar helpt wel. Er zijn tegenwoordig ook schepen met bliksembeveiligingen maar door inductiestroom kan nog altijd schade ontstaan.
Kijk maar eens om je heen wat je aan apparaten hebt die door de inslag beschadigd kunnen worden. Laptops, tablets, handheld GPS-en, mobieltjes (ook reserve telefoons!) maar ook externe harde schijven met films, muziek, foto’s of administratie. De algemene tip om alles in de oven te bewaren is een goede en zorgt zeker dat je apparaten veiliger zijn.
We hadden in eerste instantie een oude munitiekist, maar daar past niet alles in, en telefoons functioneren gewoon in de kist, maar ook in de oven. Dit leek dus geen al te goede bescherming te geven.
Bescherming
Wij werden toen gewezen op het bestaan van Faraday tassen. Deze tassen zijn er in veel verschillende maten, variërend van een hoesje voor alleen je telefoon of autosleutel tot maatje aggregaat. Wij hebben gekozen voor een waterdichte tas van 15 liter van Mission Darkness die de apparatuur die er in zit beschermt tegen inductiestromen van buitenaf. In de stof zit koper of zilver verwerkt, waardoor dit een schild vormt tegen elektromagnetische straling. (Bekijk een video op YouTube)
Een kleine test leerde dat de telefoon inderdaad geen bereik heeft als hij in de tas zit. Het schijnt dat speciale troepen van het leger en luchtmacht ze ook gebruiken maar dit heeft meer te maken met spionage.
Kooi van Faraday
Toch is deze flexibele kooi van Faraday net datgene dat je nodig lijkt te hebben midden in een onweersbui.
Maak een lijstje (heb je haar weer…), plastificeer dit en stop in de tas. Als er dan een bui aankomt kun je de tas snel vullen met alles dat je erin wilt bewaren. Het merk is Mission Darkness en ik moet wel eerlijk zeggen dat de site vooral gericht lijkt op spionage praktijken en futuristische Armageddon- achtige taferelen. Het geeft geen garantie maar een tas is handiger op te bergen dan een kistje en beschermt je (reserve) apparatuur tegen elektromagnetische straling.


